Warmtenetten uitrollen is niet zo eenvoudig als het lijkt. Waren het in Amsterdam huurders die massaal in opstand kwamen tegen de plannen van hun woningcorporatie om Eneco een warmtenet aan te laten leggen naar hun flatjes, nu is het Vattenfall die zegt de handdoek in de ring te gooien. In een persbericht gaf de energieleverancier aan geen brood meer te zien in het aanleggen van nieuwe warmtenetten in bestaande wijken.
Is het bericht dat Vattenfall stopt een zegen of een vloek voor de energietransitie? Allebei, is mijn eerste gedachte. Een warmtenet, als het er eenmaal ligt en de woningen zijn erop afgestemd, en als de warmte uit hernieuwbare bronnen komt, kan goed uitkomen voor de bewoners van de aangesloten woningen. Probleem is alleen dat woningen in bestaande wijken, zeker in vooroorlogse, bepaald niet ontworpen zijn voor warmtenetten. En Vattenfall gedraagt zich als een monopolist: arrogant, geen tegenspraak, hoge kosten voor de gebruikers. Maar als Eneco het vanaf nu in z’n uppie gaat doen zonder concurrentie van Vattenfall is er eigenlijk een de facto groter monopolie in het spel, met alle gevolgen van dien: nóg hogere tarieven en nog meer arrogantie tegenover afnemers.
Maar wat we het meest moeten vrezen is dat toekomstige klanten, bijvoorbeeld in mijn eigen woonwijk, in slaap worden gesust dan wel uit hun neus gaan eten. De energietransitie MOET gewoon door, reductie van CO2 uitstoot is buitengewoon urgent, en als we het niet doen zitten we straks met natte voeten en misschien al eerder met gebakken peren, bijvoorbeeld als de Amerikaanse leveranciers van het LNG dat wij consumeren besluiten de prijs van hun energie te verdubbelen. Of de gaspijplijn naar Noorwegen gaat in storing.
In Finland stelt een firma voor om de stadsverwarming van Helsinki te gaan laten draaien op een 50 MW mini-kernreactor. Dat lijkt prachtig, kan je een paar wijken op laten draaien, maar je zal maar een mini-kernreactor in je stadspark hebben. En met de astronomische kosten worden geconfronteerd van zo’n stukje glimmend speelgoed voor wonks.
In afwachting van betere tijden lijkt het mij zeer zinvol om de eigen woning te inspecteren en door te gaan met het nemen van isolatiemaatregelen.
bericht 1 – Echt Amsterdams Nieuws: Vattenfall stopt met aanleg warmtenetten voor bestaande woningen
bericht 2 – TW.nl: Kernenergie als duurzame verwarmingsoptie: de toekomst van stadsverwarming