Gisteren berichtte Essent dat het goed mogelijk is dat de gasrekening in 2030 gemiddeld per huishouden 400 euro hoger is dan nu. Dat is geen leuk nieuws. Dan maar met een warmtepomp verwarmen? Er was in het AD nogal wat commentaar op het Essent-bericht, variërend van “ze krijgen me toch niet van het gas af” tot “een hybride warmtepomp is beter dan je denkt”. Plus een hoop gezeur over terugverdientijden. Geen woord over isolatie. Waarom zijn mensen zo dom? Alle energietransitie maatregelen beginnen met isolatie, isolatie en nog eens isolatie, en pas daarna een maatregel zoals een geschikt verwarmingsapparaat. Waarom zou je je woning überhaupt moeten verwarmen? Een simpele reverse cycle airco moet genoeg zijn als je huis maar goed genoeg is geïsoleerd.
Maar goed, ik woon in een (vooroorlogse) woning in een beschermd stadsgezicht, en dan ben je overgeleverd aan oerconservatieve krachten die ‘authenticiteit’ belangrijker vinden dan woningisolatie. Dus verwarmen we dit stookseizoen (mooi authentiek woord!) met een warmtepomp. Full electric, dus het Essentverhaal is niet op mij van toepassing. Ik heb andere zorgen zoals het voornemen van Schoof et al. om de salderingsregeling voor de bus te gooien. Intussen is het stookseizoen begonnen en kijk ik met spanning naar het langzaam maar zeker omhoog kruipen van de sCOP. We zijn begonnen op 2,3 en zitten nu na een weekje verwarmen op sCOP = 2,9. Een hoge COP is leuk maar heel momentaan. Een hoge sCOP (seasonal COP) is veel leuker. Het gaat de goede kant op!
Er zijn verschillende argumenten aan te voeren tegen gas. De omslachtige, energieverkwistende, vervuilende en niet te vergeten kwetsbare manier waarop Amerikaans, Qatarees of zelfs Australisch gas wordt omgezet in LNG, naar Europa wordt getransporteerd en daar weer opgewarmd is er zo een. Een andere is de ontwikkeling van de prijs van gas in Nederland. In de nabije toekomst zal gas duurder worden omdat er CO2-emissierechten op gaan worden geheven (plus btw). Dit is inprincipe een Europese zaak, daar doet Den Haag niks aan. Opt-out wellicht? Men zou in Den Haag de absurde energiebelasting en de btw op gas kunnen verlagen, maar dat zie ik de dames en heren om fiscale redenen niet doen. Gas is al 50 jaar té leuk als melkkoetje om zomaar af te bouwen. En bovendien zouden de buitenlandse gassjeiks dan voor het eerst in de geschiedenis meer aan gas verdienen dan onze Staat der Nederlanden. Ondenkbaar, zelfs voor de meest absurd rechts-extremistiche politicus.
De situatie waarvoor regeerders staan is buitengewoon lastig. Mensen met energiearmoede zitten in de val. Met duurder gas dat gecompenseerd wordt door een subsidie zitten huishoudens nog klemvaster in de scherpe tanden van de armoedeval. Mensen die het kunnen, gaan vanhet gas af: ze vluchten in woningisolatie, zonnepanelen en warmtepompen. Dit heeft weer tot gevolg dat gas zelf en het vastrecht voor een gasaansluiting onherroepelijk extra gaat stijgen (inkoop- en exploitatiekosten over steeds minder verbruikers verdelen). Dit heeft versterking van inkomensongelijkheid tot gevolg waardoor de subsidies voor energiearme huishoudens weer omhoog moeten. Men kan ook inkomensnivelleren,maar dat is een onuitsprekelijk vies woord voor de huidige coalitie.
Kortom er valt een visie te ontwikkelen en stabiel beleid te voeren. Helaas mankeert het totaal aan beide in de huidige politieke constellatie.
Wat zou ik doen? Isoleren, isoleren, isoleren. En als er weer eens een proefballonnetje in Den Haag wordt opgelaten: nog meer isoleren, net zo lang tot de hele woning passief is geworden. In dat geval gebruik je alleen nog maar gas om te koken of beter, helemaal geen gas meer.
Het is met een zacht murmelende warmtepomp achter je rug gemakkelijk om te beweren dat aardgas niet deugt. Maar vooruit: aardgas is minder leuk dan men denkt (en adverteert). Dat komt niet alleen doordat massaal gas verbranden de ppm’s aan CO2 in de aardatmosfeer omhoog jaagt, maar omdat ons gas tegenwoordig voor een heel groot deel als LNG ons land in komt. Dat LNG wordt in de Verenigde Staten gewonnen als aardgas via fracking, door pijpleidingen naar de kust getransporteerd, daar tot LNG afgekoeld/samengeperst, in schepen geladen, de oceaan overgesleurd, en bij ons in de Eemshaven weer omgezet in gas dat via het gastransportnet onze woningen bereikt. Als men naar de hele keten kijkt: winning tot eindverbruik, zitten er nogal wat losse einden aan. In het Amerikaanse wetenschappelijke tijdschrift ‘Energy Science & Engineering’ berekent Robert W. Howarth in een ketenanalyse dat Amerikaans LNG als brandstof voor de overseas eindgebruiker een broeikasgas footprint heeft die 33% hoger kan zijn als die van steenkool. Uche, uche, gauw van het gas af!
Robert W Howarth – The greenhouse gas footprint of liquefied natural gas (LNG) exported from the United States. Energy Science & Engineering , 16 september 2024, doi: 10.1002/ese3.1934
Het commentaar van de hoofdredactie in mijn krant (NRC) had als titel “Jojobeleid helpt verduurzaming van Nederland niet“. De vinger werd gelegd op het fossiele, anti-duurzaamheidsbeleid van dit Kabinet.
Het commentaar eindigt met: “Het is aan de politiek om de klimaatdoelen die Nederland zelf gesteld heeft te halen. Dat begint met betrouwbaar zijn, met zelf ook wíllen dat de energietransitie slaagt. Het is de hoogste tijd.”
Mijn conclusie: ze hebben het daar in Den Haag [alweer] volkomen verklungeld. We zijn weer eens op onszelf aangewezen.
NRC: hoofdredactie commentaar 7 oktober 2024: Jojobeleid helpt verduurzaming van Nederland niet
De Vereniging Eigen Huis (VEH) is onlangs een petitie gestart om het aan minister-president Schoof en consorten duidelijk te maken dat het zomaar, patsboem afschaffen van de salderingsregeling per 1 januari 2027 gewoon niet deugt. Dat was niet afgesproken bij de verkiezingen. Om gaten in de begroting te dichten (bijvoorbeeld: vriendjes van de regering mogen weer belastingvrije rode diesel tanken, geld opzij zetten voor 4 kerncentrales) is eerst lekker ruzie gemaakt, vervolgens is er geld weggehaald bij universiteiten en sectoren zoals cultuur, boeken, sport en duurzaamheid. Verder zijn er totaal geen plannen (behalve 130 km/u en die 4 kerncentrales), ofwel: het is een compleet zooitje in Den Haag. Wat wil de VEH:
Tekenen dus! Ga naar de petitie-pagina van de website Vereniging Eigen Huis.
EIndelijk doet het apparaat dat ik liefdevol mijn ‘Octopusje’ noem, de full-electric PVT- warmtepomp, iets anders dan dagelijks heet water voor de badkamer bereiden (verbruik ca 1,2 kWh/dag, COP=2,5). De temperatuur van het water dat de warmtepomp verlaat (HP-out) is op dit moment 35,5 graden, en het retourwater (HR-ret) is 24,5 graden. Het verschil is de warmte waarmee de woning wordt verwarmd. Warmte wordt buiten opgehaald uit de PVT panelen. De warmtepomp heeft er akelig weinig stroom voor nodig. Het is bijzonder interessant om het dagelijkse stroomverbruik van de warmtepomp bij te houden en te vergelijken met de opbrengst aan zonnestroom van de PVT panelen. Tot gisteren was de productie van de panelen bizar hoger dan het verbruik van warmtepomp plus dat van mijn eigen huishouden. Dat krijg je als er 12 PVT panelen voor je aan het werk zijn terwijl dat vorig jaar werd gedaan door 6 paneeltjes van 95 Wp plus een zonneboiler. In welke weken/maanden van het jaar verbruikt de WP meer dan de PVT panelen produceren? We zullen het zien!
Er woedde afgelopen week een stormpje in dit altijd zo gezellige landje aan de Noordzee: Prinsjesdag en de nasleep. Ik heb zelden zo’n onduidelijke, schots-en-scheef stukje politiek vertoon gezien als afgelopen week. Duurzamer wordt ons landje er niet van, en de vooruitzichten zijn sombertjes: financiële steunmaatregelen voor verduurzaming worden versoberd. Door zwabberbeleid (zoals: verkiezingsprogramma: salderen blijft, regeringsprogramma: weg met salderen, en meer van dat soort 180-graden gedoe) is effectief een anti-verduurzaming atmosfeertje ontstaan, zo van “waarom zou je het allemaal doen?. In dat atmosfeertje moet een mens vrolijk blijven en vertrouwen hebben in de toekomst. Gelukkig is dat niet zo moeilijk. Zonnepanelen die er al liggen gaan vrolijk door met produceren, zwabberbeleid of geen zwabberbeleid. Afgelopen week zag ik een persoonlijk weekrecord opbrengst zonnepanelen voorbij komen, en zolang we kunnen salderen is dat alvast binnen. En anders consumeren we zelf die supergroene zelfopgewekte stroom wel. Lijntje naar de buren, elektrisch boilertje, diepvrieskistje, elektrische scooter en dat soort dingen. Dikke pret!
Mevrouw Hermans, de politieke baas van een ministerie met de mysterieuze naam ‘Klimaat en Groene Groei’ heeft dus een wetsvoorstel richting 2e Kamer gedirigeerd om de saldering van zonnestroom patsboem af te schaffen (artikel 31c in de Elektriciteitswet schrappen). Er komt niks voor in de plaats behalve een boterzacht zinnetje dat er een ‘redelijke’ vergoeding moet komen voor ingevoede stroom, waarbij ‘redelijk’ te bepalen is door de energieleverancier en niet door de klant met zonnepanelen. De ACM heeft alvest aangekondigd niet te kunnen/willen handhaven.
De minister wil dus een ferme stap achteruit doen. Alsof we niet gesmoord worden in voortschrijdende CO2 emissies (thans: 421 ppm) waardoor het klimaat van mevrouw Hermans in rap tempo in negatieve zin aan het veranderen is. Iedereen moet de handen uit de mouwen steken en dus actief iets gaan doen. Niet dus, volgens minister Hermans. Prima, maar laat dan dat ‘Groene Groei’ ook maar weg, of zeg waar het op staat: ‘Bruine Troep’. Het heeft ook allemaal niets met klimaatvriendelijkheid te maken. Afschaffen van salderen is vooral een fiscale maatregel, lees: de minister wil af van die 3 miljoen in haar ogen energiebelastingontduikers. Huurders-met-zonnepanelen-van-de-corporatie kunnen wel eens helemaal de klos worden met het afschaffen, want hun huur is al fractioneel verhoogd vanwege zonnepanelen, en na afschaffing van salderen kan de fractionele huurverhoging wel eens meer zijn dan de baten van ingevoede stroom. Bye-bye, huurder. Uitzetten die omvormers, en wel per direct! Woningbouwcorporaties dringen dus niet voor niets aan op subsidie voor zonnepanelen op hun woningen, anders is het voor hen een lost case.
Treurig, die Groene Groei.
Zo’n koudegolfje als in de afgelopen dagen heeft zo zijn gevolgen. Vanochtend was het echt koud, de ramen waren beslagen (aan de buitenkant!). De verwarming draaide voor het eerst. Een primeurtje voor de PVT-warmtepomp die afgelopen mei is geïnstalleerd en die vanaf dat moment eigenlijk alleen maar warm tapwater produceerde. De COP stemt mij vrolijk. De zonnepanelen compenseren ruimschoots het stroomverbruik van de warmtepomp, en dat is ook de bedoeling van het PVT-systeem.
De herfst is de ‘compensatieperiode’: verbruik en productie in globaal evenwicht. De verwachting is dat in de winter het verbruik het wint van productie, en in de zomer andersom. Dat laatste is al bewezen; de stroom klotste in juni-juli-augustus bij wijze van spreken tegen de plinten.
Na een jaar sleutelen en overleggen, en met heel veel aandacht aan beveiliging is hij er dan: de compleet vernieuwde en geupdate website van de Zonnestroom Producenten Vereniging (ZPV). Als hoofdredacteur van het verenigings nieuwsblad (bekend als de Power to the People, vorige week is nummer 2024-4 naar de leden gestuurd) ben ik vanaf het begin betrokken geweest bij de nieuwe website. We hebben de site volgestopt met technische, juridische en financiële wetenswaardigheden. Ik ben er knap trots op. Ik ben van mening dat iedereen met zonnepanelen eigenlijk lid van de ZPV hoort te zijn zodat we samen veel gewicht in de schaal kunnen leggen tegen wispelturige politici, gemeenten en onbehoorlijke energieleveranciers. Noem het een consumentenorganisatie.