Boven de 40

Onrust beheerst de fossiele-brandstofmarkt. Dat houdt verband met de instabiliteit in het Midden-Oosten. Mocht Iran de Straat van Hormuz blokkeren, dan zijn de rapen helemaal gaar.

Dutch TTF Natural Gas Futures noteerde vanochtend prijzen boven € 40 per megawatt voor gas af te leveren jui-augustus en Q3 van 2025. Een omineus teken. Gasconsumenten gaan het dit najaar merken aan hun afrekening.

Dutch TTF Nartural Gas Futures

Warmtegeploeter in Leiden

Er bestaan mensen die in [bijna] hopeloze situaties optimistisch blijven en de handen uit de mouwen steken. Ook in in de duurzame sector in Leiden bestaan zulke helden.

Neem een woonblok gebouwd in 1935: een kerk met dikke lompe muren, kleine raampjes en een enorme, vierkante toren met een torenspits die als een baken boven de wijk uitsteekt. Daaromheen in een soort driehoek een enorme pastorie en 85 woningen gebouwd in dezelfde stijl. Men noemt het geheel de Krophollerdriehoek, genoemd naar de architect. Zeer authentiek allemaal. O, zo 1938, met veel glas-in-lood. De woningen zijn heel gewild, de mensen wonen er heel lang en plezierig, en de woningen gaan bliksemsnel voor hoge bedragen van de hand. Bij elkaar een zodanig apart en compleet geheel dat men rond 2000 op het onzalige idee kwam de hele driehoek: kerk, pastorie en woningen te verheffen tot Rijksmonument. Smullen! Iedereen blij.

Totdat de klimaatcrisis kwam en de Oekraïneoorlog.  Gas werd onbetaalbaar, en in een monumentale 1938-woning met F label stookt men zich nu eenmaal een ongeluk. Men ging dus allerlei ad-hoc isolatiemaatregelen treffen die meteen in conflict kwamen met strenge Rijksmonument-regels. Zo zijn er géén zonnepanelen hoewel de daken erom schreeuwen. HR++ glas: vergeet het maar. Men moet het doen met monumentenglas in de dunne kozijntjes. Dakisolatie kan alleen aan de binnenkant, en achterzetramen worden gedoogd. Kunststof kozijnen met triple glas is heel hard vloeken in de kerk.

Maar goed, nu de helden: een van de bewoners wilde duurzaam gaan verwarmen. Daarmee had deze Krophollerdriehoeker een leuke uitdaging op de hals gehaald. Buitenunits van lucht-water warmtepompen zijn verboden (Rijksmonument!). PVT is verboden (Rijksmonument!). Om moedeloos van te worden. Het geniale idee is een gezamenlijke bodembron voor een collectief warmtenet waaraan alle 85 woningen plus de kerk en pastorie (tegenwoordig opgesplitst in appartementen) zijn aangesloten. Men studeert op de technische oplossing. Vragen zijn: hoeveel warmte is nodig, wat moet de aanvoertemperatuur naar de woningen zijn (die slecht zijn geïsoleerd), en kunnen de kosten concurreren met individuele warmteoplossingen. Hulde voor de initiatiefneemster.

Leiden Sleutelstad: Buurt rond Leidse Petruskerk onderzoekt eigen warmtenet

Dapper doorisoleren

Wie komt er op het idee om op zo’n hete, klamme dag als vandaag woningisolatie ter sprake te brengen? In de eerste plaats is er de energietransitie: we moeten van het gas af. Dat doet men door de woning eerst te isoleren, isoleren isoleren, en vervolgens over te gaan op een full electric warmtepomp. Kookt men al elektrisch en loopt de warmwatervoorziening via een zonneboiler, warmtepompboiler of rechtstreeks via de warmtepomp, dan is het afgelopen met gasverbruik. Ik noem dit “goedschiks”, want het kan ook  kwaadschiks, met name tijdens paniekgolven na geopolitieke waanzin zoals de inval van Ruisland in Oekraïne. Het is hierom verschrikkelijk dom van onze minister van Klimaat en Groene Groei om alleen maar te zuchten dat “de klimaatdoelen uit zicht raken” en verder de voetjes op het bureau te leggen om een middagdutje te doen.

Wat mij vandaag opvalt is dat het in een goed geïsoleerde woning goed toeven is als het buiten 30 graden is.  Gewoon zonwering naar beneden en een paar gordijntjes dicht. De zonnepanelen houden het dak koel. Reden temeer om je woning goed te isoleren. Even dapper zijn en er een paar zweetdruppeltjes tegenaan gooien.

Met enige trots

Met ijzeren regelmaat krijg ik (al jaren) rapporten van PVPS, het Photovoltaic Power Systems Programme van het IEA (International Energy Agency). Ditmaal het “2025 Snapshot of Global PV Markets”. Die rapporten zijn taaie, doch ook interessante kost, vooral recente jaren. En kijk eens waar een klein landje groot in kan zijn: Nederland staat bovenaan het lijstje wereldwijd in de hoeveelheid Watts per hoofd van de bevolking aan opgestelde zonnepanelen. En dat is waar we trots op mogen zijn.

Wat zorgen baart is verderop in het rapport. Terwijl wereldwijd groei is van PV op daken van woningen (de z.g. residentiële sector), is dat in ons land in 2025 nauwelijks het geval. Dit dankzij gepruts van het kabinet Schoof-I in het elgemeen en dat van de minister van Klimaat en Groene Groei in het bijzonder. Hopelijk buigt dat weer bij in een volgend kabinet en blijven we bovenaan staan bij PVPS. Kruist u maar de vingertjes …..

bron: IEA-PVPS – Snapshot of Global PV Markets 2025  

Nu alvast uit zetten? – 2

Ik kreeg van Greenchoice de volgende aanbieding voor contractverlenging:

Met andere woorden: ik zou 0,5 cent krijgen per teruggeleverde kWh zonnestroom. Greenchoice is de afschaffing van de salderingsregeling dus alvast voor. Mijn buurman, die geen zonnepanelen heeft, betaalt 25+ cent per kilowattuur aan Greenchoice. Die kilowattuur komt uit mijn zonnepanelen. Ik kan dan net zo goed een kabeltje over de schutting gooien en een dealtje met buurman aangaan. Hij kan dan goedkoop zijn airco en ijsmachine laten draaien. Die kilowattuurtjes rekenen we af via een tussenmeter, bijvoorbeeld de fraaie refurbished ferrarismeter van Conrad. Bingo, en Greenchoice, bekijk het maar!

Nu alvast uit zetten? – 1

Als ik een stukje in De Telegraaf, “Zonnestroom Peperduur – Is Thuisbatterij Een Uitkomst?” moet geloven dan zou ik subiet de hoofdschakelaar van mijn zonnestroominstallatie moeten overhalen. Is uit = af dan ook niet peperduur? De zaak is dat een heleboel zonnestroommensen veel en dure panelen hebben gekocht met als doel terugverdienen. Hebzucht dus, niet vanwege milieu of klimaat. Nou ja, als je belegt krijg je ook een waarschuwing “Pas Op: je kan ook geld verliezen”. En zo gaat dat in onze materialistische wereld.

Ik maak me dus absoluut geen zorgen. Ja, er liggen veel zonnepanelen op het dak en ja, ze waren duur, maar ze maken deel uit van een project dat “energieneutrale vooroorlogse woning” heet. Dat project hield in: jaren investeren in woningisolatie van mijn vooroorlogse woning; spouwisolatie, dak isoleren, tochtstrippen, HR++ glas, vloerverwarming, inductiekookplaat, meterkastuitbreiding, dakkapelisolatie, overstekisolatie en uiteindelijk de aanschaf van mijn full electric PVT Qube warmtepomp. Kostte bij elkaar een slordige halve ton. Of nog wel meer. Maar wat krijg je terug: geen CO₂ uitstoot (vertaalt zich in terugverdienen indirect voor komende generaties), comfort (confort heeft geen prijs, verdient zich ook niet terug), heerlijk warm water (kost niets vanwege zonnestroom) en een lagere energierekening (dat is aardig!). Niet zeuren dus, en de thuisbatterij staat al in de planning. Gewoon een systeemonderdeel van de energieneutrale vooroorlogse woning.

stukje in De Telegraaf: Zonnestroom Peperduur – Is Thuisbatterij Een Uitkomst?

Een jaar warmtepomp – PVT zonnepanelen

Mijn warmtepomp (WP) heeft 12 maanden gedraaid, dus is het tijd om de balans op te maken. En omdat de WP een PVT-systeem is, kijken we ook naar de productie van het PV gedeelte. Hier is alle data in een grafiek: geel is de PV opbrengst en blauw is de WP consumptie. De WP had in totaal 3.718 kWh nodig voor verwarming en warm water. De PV panelen produceerden 5.686 kWh, mede dankzij het buitengewoon zonnige voorjaar. Mooi! Bijna 2.000 kWh zonnestroom over voor eigen gebruik. Elektriciteit klotst langs de plinten.

Belangrijk zijn de punten A en B. A valt rond de eerste week van oktober en B in de laatste week van februari. In de periode tussen A en B, dus 5 maanden, draait de warmtepomp gedeeltelijk op stroom uit het net. In de zomermaanden levert het systeem (veel) terug aan het net. Dat laatste is leuk als je mag salderen, bedenkelijk als je dat niet mag.

Als er geen saldering meer zou zijn, wordt een thuisbattterij interessant. In de zomer haalt mijn huishouden per dag ca 5 kWh uit het net, in voor- en najaar kan dat oplopen tot  15-20 kWh per dag met teruglevering van nog steeds zo’n 15 kWh. Met andere woorden: met een 10 kWh thuisbatterij ben ik ruim bemeten om de zelfconsumptie vande WP een maand op te rekken. Verder kan ik mij gemakkelijk een airco permitteren voor de hete zomerdagen. Die airco draait dan op stroom die ik anders cadeau zou doen aan de energieleverancier.

Helmonders en Waalwijkers, opgelet!

Inwoners van Helmond en Waalwijk die zonnepanelen op hun dak hebben kunnen deelnemen aan de proef Zonnedimmer van netbeheerder Enexis. Zonnedimmer is een pilot om te kijken of overbelasting van het stroomnet is te voorkomen doo omvormers op een lager pitje te zetten. De netbeheerder wil bij mogelijke overbelasting van het net omvormers gaan dimmen. In noodsituaties kunnen omvormers compleet worden gedimd. De vergoeding voor de weg-gedimde zonnestroom is liefst 30 cent per niet-geproduceerde kilowattuur.

De proef loopt van 20 mei tot 30 juni 2025. Er is ruimte voor maximaal 500 deelnemers. Alleen eigenaren van zonnepanelen met omvormers van de merken GoodWe, Growatt, Huawei, SMA, Solis of Sungrow kunnen deelnemen. Aanmelden kan tot 15 juni via Enexis.

Zonnedimmer op www.enexis.nl/zonnedimmer

Precies een jaar geleden…..

Ging in mijn woning zonder veel plichtplegingen de gaskraan dicht. Ziezo, dicht is dicht, en vanaf toen waren we in principe full-electric. De eerste drie dagen was dat schutteren, want de installateur was bezig warmtepomp en PVT-panelen te plaatsen en moesten we het voor heet water zonder onze zeergewaardeerd zonneboiler doen. Op 1 juni was alles geïnstalleerd, getest en afgesteld, en kon het warmtepomp-tijdperk écht beginnen.

Zonnepanelen zijn zeer zinvol!

In de mailbox plopte een berichtje van de Vereniging Eigen Huis (VEH): een uitnodiging voor deelname aan een collectieve inkoopactie van zonnepanelen. Dat is goed nieuws. De VEH weet welke zaken in het voordeel van particuliere huiseigenaren zijn. En zonnepanelen zijn dat. Netgekoppelde zonnepanelen waren vanaf het moment dat ze beschikbaar kwamen interessant voor iedereen die in een eigen dan wel andermans woning woont, zowel op de korte termijn (lagere woonlasten) als op de langere termijn (minder CO₂ uitstoot, klimaatvriendelijk). De baten zijn niet meer zo uitbundig royaal als in het verleden, maar ze zijn er nog wel. En ze zijn blijvend. Afgezien van klimaatvorodelen heeft men grip op de eigen energierekening. Behoor je dus tot die 70% van de Nederlandese huishoudens die geen zonnepanelen heeft, en heeft je woning ene plekje waar je zonepanelen kunt neerleggen: overweeg deelname aan de actie van VEH. Of hak de knoop door en laat zonnepanelen instaleren!

Vereniging Eigen Huis collectieve inkoopactie zonnepanelen 2025