Stel dat er ineens twee kerncentrales bij komen van ieder 1.250 MW elektrisch vermogen. Heel Zuid-Beveland is volgeplempt met hoogspanningsleidingen en elektriciteit wordt aan het landelijke net geleverd. 2,5 GW extra aan basislast, hoera!
Nu komt het probleem: het gaat waaien of erger, de zon gaat schijnen. Hernieuwbaar is op zulke momenten in staat om een piek van 23 GW vermogen te genereren. Dat wordt met die basislast erbij dus ruim 25 GW vermogen. Wat doe je met al dat vermogen en met name het teveel? Waterstof mee maken? Elektrische hoogovens mee stoken? Elektrische voertuigen mee opladen? Allemaal tegelijk alstublieft? Export? Naar wie? Weggeven? Afvonken?
Vraag is dus: zitten we te wachten op 2,5 GW basislast vermogen? Of kunnen we hetzelfde bereiken met meer hernieuwaar vermogen plus grootschalige opslag? Of toch maar een paar blikjes kerncentrale erbij, windstroom afschaffen en zonnestroom verbieden. Dat schept betrouwbaarheid in de productie van stroom.
Daar gaan we weer: actie tegen onnodige en buitengewoon dure kerncentrales, de hobby van politiek-rechts en politiek-ultrarechts. Belastingbetalers mogen opdraaien voor de kosten. Generaties na ons zitten op een misselijk makende lading hoogradioactieve afval. Niet alleen dat is dom, dom, dom, maar ook het sluizen van gelden uit het Klimaatfonds naar achterhaalde, centralistische, kwetsbare en gevaarlijke techniek.
Er zijn mensen die het niet pikken. Op initiatief van WISE wordt op 17 mei a.s een landelijke actiedag georganiseerd: tegen kernenergie. Motto: ‘Kernenergie? Keiduur!’ In veel gemeenten kan men actie voeren.
Meld je hier aan voor de landelijke actiedag op 17 mei.
Het is Henri Bontenbal (CDA) en Silvio Erkens (VVD) in de bol geslagen. Ze hebben samen een oproep gedaan om versneld, dwz. vóór 2035 ten minste één kleine kerncentrale te realiseren. Volgens Bontenbal: “Kernenergie is een onderdeel van de oplossing om Nederland schoner te maken.”
SMR (small modular reactor) kerncentrales zijn en vogue. Er is er nog nergens ter wereld een SMR kernreactor gerealiseerd (uitgezonderd kernonderzeeboten en varende kleine kernreactoren in Rusland). De naam SMR suggereert een kleine handzame kernreactor, alsof zo’n ding in een scheepscontainer past, maar dat is niet zo. Aan een kernreactor alleen heb je een leuke warmtebron, maar van die warmte moet wel elektriciteit worden gemaakt – en afgevoerd. Rondom een SMD kernreactor staat dus een hele club gebouwen, koelinstallaties, opslag, een verdeelstation en hoogspanningsmasten. Je komt zo uit op precies wat 1 reactor ana terrein nodig heeft. Zoiets als wat Borssele op dit moment nodig heeft. Bovendien is er het puntje ‘veiligheid’ en ‘beveiliging’. Een terroristische of vijandige macht mag zich namelijk never-nooit meester maken van het speeltje want dan hebben we een heel groot probleem.
Die SMR’s hebben koeling nodig, net zoals hun grote broertjes. Thermisch is kernsplitsing erg inefficiënt: 50% van het thermische vermogen gaat verloren door koeling. Voor die koeling heb je veel water nodig, of een grote koeltoren. In Limburg, waar partijen graag een SMR zien gerealiseerd, zou je Maaswater moeten gebruiken (als er genoeg van is in de zomer). Maaswater wordt op dit moment gebruikt als drinkwaterbron. Als er in Limburg een SMR komt met Maaswaterkoeling, zou het dan nog verantwoord zijn drinkwater uit die rivier in te nemen?
En – uiteraard – de kernbrandstof komt NIET uit Nederland, en uiteraard, kernafval blijft WEL in Nederland, liefst 150.000 jaar. Dat kost allemaal geld. Kernafval in de grond stoppen staat gelijk met vuil onder het tapijt vegen. Roofbouw op 150.000 jaar toekomst. Niet doen dus.
O ja, “men is er in Canada al mee bezig”, wordt gezegd, zoiets van “haast u want het aanbod is beperkt geldig”. Er wordt urgentie gesuggereerd, “we mogen de boot niet missen”. Dat valt mee, heren Bontenbal en Erkens. In Canada is in 2018 een “Call to Action” uitgebracht – zo ongeveer iets als wat Henri en Silvio op dit moment presenteren. Daarna is er gerekend, overlegd en getekend. Er is op dit moment (2024) één plek in Canada goedgekeurd om wellicht te kunnen gaan bouwen (Darlington, Ontario). Omdat er nog geen definitieve bouwvergunning voor de Darlington SMR, heren, de tijd voor jullie wordt wel erg krap.
Met andere woorden: leuk bedacht heren Bontenbal en Erkens, maar u bent onverantwoord bezig tegenover komende generaties Nederlanders, hSMRs zijn groot, vreselijk duur, onduurzaam, veroorzaakt zwaar, langdurig radioactief afval er er is beveiliging nodig. Hernieuwbare energie is veel beter, decentraal, en intrinsiek veilig. Zonnepanelen op daken van woningen en gebouwen nemen geen ruimte in en produceren elektriciteit voor onmiddellijk gebruik van burgers en bedrijfsleven. Meer stroom nodig? Paneeltjes erbij! En dan hebben we wind op land en wind op zee. Boks daar maar eens tegenop met een grote centrale opwekking.
En als laatste: de prijs. Er wordt beweerd dat elektriciteit uit SMRs goedkoper zal zijn dan uit zonnepanelen of windmolens, dit vanwege de 100% beschikbaarheid. Dat argument hebben we al eerder gehoord “too cheap to meter“, maar het tegendeel werd waarheid. De consument en de belastingbetaler betaalt de eindrekening. 150.000 jaar lang.
bronnen: A Call to Action: A CanadianRoadmap for Small Modular Reactors – november 2018
Canada: Darlington site Licence to Construct documentation
Bontenbal (2022): Actieplan – kleine Modulaire Kernreactoren
S, Erkens en H Bontenbal: SMR Actieagenda. 1 november 2024 – LAKA bibliotheel
Heel de fossiele lobby in Den Haag staat te juichen en drinkt champagne: er is een commitment van het Kabinet om twee kerncentrales bij Borssele te zetten. Zeg een optie. Twee centrales van ieder 1.200MW als backup voor Dunkelflaute, zo’n periode waarin we nu zitten, er is geen wind en zon, alleen mist, grauwprut en kilte. Dan ben je blij dat je stroom krijgt uit accuopslag, generatoren, waterstof of van import. Om hoeveel dagen Dunkerflaute per jaar gaat het eigenlijk? Wikipedia zegt: een dag of tien. Men wil dus twee kerncentrales die hooguit 10 dagen per jaar vol vermogen draaien.
Het lijkt mij een nogal kostbaar, zeg onhoudbaar zakenmodel. En je moet de verzekeringspremie ook meenemen. Er moet dus een exploitant worden gevonden die bereid is te investeren in dat atoomspul voor als hij geluk heeft 10 dagen per jaar. Daar trapt geen enkele investeerder in en die vind je dus niet. Ook niet met een duw van 5 miljard euro belastinggeld.
We worden dus massaal voor de gek gehouden. Stel dat die kerncentrales keurig op tijd en keurig binnen budget zouden worden afgeleverd en dat ze in 2035 operationeel worden. Tegen die tijd is er zo verschrikkelijk veel goedkope zonnestroom en windstroom die in de zomermaanden waterstof produceert dat kan worden opgeslagen tot zon- en windloze winterdagen, dat de exploitatierekening van de kerncentrales zonder subsidie of afnamedwang op geen enkele manier sluitend is te krijgen. Kernenergie is techniek die 50 jaar geleden leuk leek (“too cheap to meter”) en die verder voor militairen (plutonium) en Rusland (leveranties van uranium) interessant is.
De enige manier om kerncentrales renderend te krijgen is om burgers te verbieden zonnepanelen op de daken van hun woningen te leggen. Sterker nog, bestaande zonnepanelen moeten er allemaal af. Verder dienen woningen ge-ontisoleerd te worden, anders wordt niet genoeg [kern]stroom voor verwarming afgenomen.
De aankondiging is een domper voor minister Jetten. Zeg gerust een blunder. Zijn baas, de minister van Economische Zaken gniffelt van plezier. Er kan met geld worden gestrooid naar het grote fossiele bedrijfsleven. Champagne!
Wikipedia: Dunkelflaute
… om een kerncentrale te bouwen, zou je denken, liefst twee want dan krijg je korting. Waar? In Borssele want daar is plek genoeg en er hoeft daar niet zoveel capaciteit aan het hoogspanningsnet te worden toegevoegd. Het rapport ‘Marktconsultatie Kernenergie”, samengesteld door KPMG werd afgelopen 1 juli aan de Tweede Kamer gepresenteerd. De vragen aan KPMG waren de volgende:
1. Onder welke voorwaarden zijn nationale en internationale marktpartijen bereid te investeren in kerncentrales in Nederland?
2. Welke publieke ondersteuning is daarvoor nodig?
3. In welke regio’s is er belangstelling voor de realisatie van een kerncentrale?
En dat is keurig door KPMG uitgezocht. Men ging te rade bij de markt: kerncentralebouwers, kerncentralefinanciers, kerncentrale-exploitanten, kerncentrale-afnemers, kerncentrale-slopers. Aan andere partijen, bijvoorbeeld de bewoners van ons land, werd niks gevraagd.
Kort maar goed: alleen als het Rijk voor lange tijd genereus en consistent over de brug komt is er mogelijkheid voor een kerncentrale, liefst bij Borssele en nergens anders. Die centrale bij Borssele zou van de extraveilige generatie III moeten zijn, zo een als bij Flamanville of Olkiluoto, en liefst zo goedkoop mogelijk en met een fikse, gegarandeerde strike price voor de geproduceerde stroom. Kernenergie is immers al duur genoeg.
Kijk, als je aan een patatboer vraagt of zijn patat lekker en betaalbaar is, wat zegt hij dan? Een kernenergieboer verschilt in dit opzicht niet zo veel van de patatboer.
Het venijn zit hem wat KPMG betreft in de overheidsgaranties en in het financiële plaatje. Onder normale marktomstandigheden is er geen marktpartij te vinden die erin wil stappen (misschien de Chinese overheid, maar die is uitgesloten). Het komt dus alleen uit als de overheid instapt. Er moeten nogal wat garanties van de overheid komen: 1. een harde garantie dat de politiek niet plotsklaps 90 graden zwenkt, zoals is gebeurd bij de kolencentrales van Balkenende, 2. garanties dat de zaak afdoende beveiligd wordt op kosten van de belastingbetaler, 3. dat kernenergie tot ‘duurzaam’ wordt bestempeld, 4. dat het koelwater de Westerschelde mag opwarmen, 5. dat de belastingbetaler de hoogspanningsnetten financiert, 6. dat de overheid bij een eventuele ramp alle kosten op zich neemt, dan wel de ongevallenverzekeringspremie betaalt, 7. dat de overheid een vaste elektriciteitsprijs garandeert voor langere tijd (strike price) zodat de centrale boekhoudkundig winst kan maken, 8. dat de overheid transport en opslag van radioactief afval financiert, 9. dat de overheid er 150.000 jaar voor garant staat dat het zwaar radioactief afval onder geen beding in het milieu terechtkomt. Last but not least moet de overheid vooral geloven dat het gepresenteerde prijskaartje correct is.
Nu kan de overheid niet garanderen dat politieke inzichten nooit never in a lifetime veranderen. Verder fleurt het fletse financiële plaatje pas een beetje op als er vanaf nu minder of liefst geen windparken worden gebouwd. Kernenergie mag niet nog duurder worden dan ze al is, en windenergie mag niet goedkoper worden dan ze al is. Het plaatje wordt pas echt leuk als enthousiaste, kernenergieminnende burgers al hun zonnepanelen van hun daken zouden halen, de isolatie uit hun woning slopen en hun huis ouderwets met elektrische kachels gaan verwarmen, met de ramen open. Het argument dat je met een kerncentrale goedkoop waterstof kan maken wil ik wel eens in harde getallen zien. De efficiency van dit proces zou wel eens hopeloos laag kunnen zijn. En dan de bouwtijd: veel te lang. Er moet snel worden gebouwd. Aan die centrale in Finland is men al 16 jaar aan het bouwen, en het ding is nog niet operationeel. Flamanville staat al 14 jaar in de steigers. Er moet echt meteen iets aan wetgeving worden gedaan: soepele kwaliteitsregels voor kerncentrales, versnelde vergunningsprocedure, het aantal politieke partijen verminderen tot 2, autoritair bewind instellen, polderen afschaffen, inspraak afschaffen, overleg afschaffen, betogingsrecht afschaffen, de Raad van State afschaffen, normen bijstellen, tegenstanders belachelijk maken, kritische kranten sluiten, journalisten verbannen of gewoon opsluiten. Leve kernenergie. De natie popelt!
https://www.rijksoverheid.nl/documenten/rapporten/2021/07/07/kpmg-marktconsultatie-kernenergie
Wat betreft de verkiezingen, morgen voor de Tweede Kamer: ik pikte dit op bij www.kernenergiealarm.nl, een initiatief van WISE en stichting LAKA. ’t is maar dat u het weet als u gaat stemmen.
De kernenergieplannen blijven in ons land maar doorrotten. Dat komt door wroetende politici die denken hiermee stemmen te winnen onder naieve kiezers. Immers: prachtig toch, zo’n fiere centrale vanwaar naar alle kanten hoogspanningsleidingen de betrouwbare atoomstroom naar de klanten voeren. Zo’n klant kan een aluminiumsmelter zijn, een waterstoffabriek of een datacentrum. Grote bedrijven Daar heb je wat aan! Dit noemen we groen, groen, groen, CO2-loos! Een mooie kerncentrale, dat is esthetisch verantwoord en bovendien veel beter dan prachtige landbouwgrond volplempen met lelijke blauwe Chinese import zonnepaneeltjes en onze uitzichten gruwelijk verpesten met windmolenparken. Bouw twee kerncentrales, of liever drie, want dan krijg je kwantumkorting bij de leverancier. Dan ben je ook in één klap van al die lelijke windmolens af. En dat mensen zonnepanelen op het dak van hun woning leggen, dat moet voor eens en altijd verboden worden, want anders moeten de kerncentrales straks afschakelen als de zon een beetje schijnt. Dat is niet goed voor de rentabiliteit. Kerncentrales moeten drááien! Zonnepanelen zijn lelijk, ze bedekken onze gezellige rode Hollandse dakpannetjes, kortom ze deugen niet. Sterker: die zonnepaneel-particulieren zijn allemaal belastingontduikers. En… niet te vergeten… het koelwater van die nieuwe centrales kan mooi onze woningen verwarmen. Van het gas af met kernenergie! Ik stel dus voor om een kerncentrale in Zeeland te bouwen om die Zeeuwen tevreden te houden, en twee extra kerncentrales in Alphen aan den Rijn, lekker centraal voor een veilige en betrouwbare stroomvoorziening annex stadsverwarmingsdistributie voor de hele Randstad. Briljant!
Zo denkt zo ongeveer de VVD-lijsttrekker, de heer Rutte. In een interview met de PZC merkt hij op dat hij het niet onredelijk vindt dat, indien Borssele open blijft na 2033, de Staat der Nederlanden de exploitant wat geld toestopt .
En wie betaalt staatssubsidie? De belastingbetaler natuurlijk. Daarvoor moeten extra bronnen worden aangeboord. De kleine afnemers zijn aan de beurt want de grote blijven buiten schot en er zijn zo lekker veel makke kleine schaapjes in ons land. Die gaan voor de atoombijl, reken maar, want…. let op: het jaar 2033 valt precies samen met het compleet afschaffen door Wiebes van de salderingsregel voor zonnestroom. Is dat toevallig? Ik denk van niet. Leve oud-minister Wiebes, had die even een vooruitziende blik!
Is het niet prachtig voor Rutte en kornuiten, voor zijn ex-minister Wiebes, en voor de provincie Zeeland die een economische molensteen om de nek heeft hangen met een eeuwig onrendabele kerncentrale: zonnepaneelbezitters draaien na 2033 op voor het openhouden van een overtollige, technisch achterhaalde, overbejaarde kerncentrale (60+). Ik wil in 2033 gratis verstrekking van jodiumpillen voor alle Nederlanders, uit voorzorg voor het geval er iets fout gaat met de krasse Borssele (hoe betrouwbaar is de gezondheid van een 60 jaar oude stoommachine?). En kernafval? Ach, liever dat dan al die afgedankte zonnepanelen. Gewoon zand erover en er luchtigjes overheen stappen.
Naar aanleiding van: Mark Rutte (VVD): Als er één provincie ons voorgaat uit de crisis is het Zeeland, hier zit zoveel potentie (interview PZC)
Het is 13 januari 2021, midden in de winter. Buitentemperatuur 5 graden. Het zonnetje schijnt lekker in een schone, droge lucht. In huis snorren de omvormers vrolijk. Mijn huishouden draait compleet op zonnestroom EN er is overschot. Dat overschot gaat fijn terug het net in zodat de buurman kan profiteren. Op de website energieopwek.nl kan iedereen zien hoeveel alle huishoudens met overschotten, zonnedaken en zonneparken in ons land naar schatting bij elkaar produceren. Dat was rond 11:00 uur 1080 MW ofwel twee maal wat de kerncentrale Borssele eruit kan persen. Om 11:30 werd 1.500 MW. gerapporteerd.
Drie opmerkingen:
Actuele (geschatte) productiegetallen van hernieuwbare energie in ons land op energieopwek.nl
Op omroepzeeland.nl las ik dat de uitbater van ’s Neerlands enige kerncentrale een visie heeft gestuurd naar de Tweede Kamer om de huidige centrale na 2033 nog eens twintig jaar door telaten pruttelen en om daarnaast twee nieuwe kernsplitsers te bouwen. Geraamde kosten: 5 tot 10 miljard. Agument: grootschalige, betrouwbare klimaatneutrale elektriciteitsproductie.
Ik schreef aan een kennis naar aanleiding van dit bericht het volgende: